Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren is te spreken over de aandacht voor jongeren en de erkenning van hun zorgen in de troonrede. Tegelijkertijd vindt de jongerenorganisatie dat het perspectief voor jongeren concreter moet. “We zijn bijvoorbeeld heel blij met het geld om leerachterstanden weg te werken: dat is hard nodig. Maar kijk ook naar de achterliggende problemen waardoor die achterstanden ontstonden en waardoor sommige scholieren er harder door werden getroffen dan andere.”, aldus voorzitter Nienke Luijckx. Ze roept daarbij op jongeren een echte stem te geven bij toekomstig beleid: “De koning erkende dat jongeren veel hebben moeten inleveren. Gelukkig hebben jongeren ook veel bij te dragen aan ideeën over de toekomst. Luister daar serieus naar, want uiteindelijk moeten wij het gaan doen.”
Geen schaduwonderwijssubsidie
De scholierenorganisatie is blij dat er geld is uitgetrokken voor het inlopen van leerachterstanden. “Dat was al aangekondigd en is hard nodig. Pas geleden schreef de Inspectie nog dat 61% van de scholen aangeeft dat hun leerlingen sinds de coronacrisis een leerachterstand op heeft gelopen. Schokkende cijfers, die nu vragen om actie.”, aldus Luijckx. De voorvrouw van de scholieren benadrukt echter dat het geld wel op een verstandige manier moet worden besteed: “We horen terecht ook veel geluiden die zeggen: om leerachterstanden in te lopen is in de eerste plaats het welbevinden van de leerling belangrijk. Maak dus niet een snelkookpan, maar kijk wat haalbaar is.” Een ander belangrijk uitgangspunt moet volgens Luijckx zijn dat het geld besteed wordt aan uniforme en toegankelijk methodes: “Het moet geen subsidie worden voor de industrie van schaduwonderwijs.” Het LAKS wijst er verder op dat de verschillen in opgelopen achterstand tussen leerlingen aantonen dat het veel uit heeft gemaakt op welke school je tijdens de crisis zat. “Laat dat in elk geval tijdens het inhalen van de achterstand en het vervolg niet zo zijn.”
Kansenongelijkheid groot achterliggend probleem
De kansenongelijkheid in Nederland werd ook als breder thema door de koning aangestipt. Te vaak bepalen factoren waar je geen invloed op hebt wat je bereikt. Dit probleem is, net als op veel plekken, ook zichtbaar in het onderwijs “Daarom moeten we ook verder kijken dan alleen het wegwerken van nu opgelopen achterstanden. Kijk naar de oorzaken achter de grote en toegenomen verschillen in kansen en mogelijkheden. Vervolgens moet de regering ook na de directe symptoombestrijding de daad bij het woord durven voegen. Bijvoorbeeld door te zorgen dat iedereen toegang heeft tot devices en moderne leermiddelen, door iets te doen aan de vroege en strikte selectie van leerlingen en aan de grote verschillen in behandeling tussen leerlingen en tussen scholen.”, aldus Luijckx.
Toekomstbestendig onderwijs vraagt rust en ruimte
Tevreden is het LAKS ook over aandacht en geld voor het aanpakken van het lerarentekort. Maar ook hier wijst de scholierenorganisatie er weer op dat dit probleem niet op zichzelf staat. Voorzitter Luijckx: “In feite is het een andere verschijningsvorm van diezelfde kansenongelijkheid, dat zie je alleen al aan de grote regionale verschillen. De directe problemen moeten we zeker aanpakken, maar we moeten ook anders gaan werken in het onderwijs. Tijdens de crisis voelde iedereen gedeelde verantwoordelijkheid en dat zou altijd zo moeten zijn. Laat onderwijs minder een wedstrijd zijn en geef ruimte en autonomie. Dan zal je zien dat scholieren én docenten minder snel opbranden en met meer motivatie en dus succes in het onderwijs zitten.”