Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) en de Jongerenorganisatie Beroepsonderwijs (JOB) missen gevoel voor urgentie voor de problemen in het middelbaar en beroepsonderwijs in de troonrede en kabinetsplannen voor het nieuwe jaar. ‘Het kabinet heeft aandacht voor het lerarentekort, maar dat probleem staat niet op zichzelf. Bovendien worden leerlingen die al minder kansen hebben er onevenredig hard door getroffen.’, aldus LAKS-voorzitter Pieter Lossie. De voormannen van de jongerenorganisaties zouden graag zien dat het kabinet geld vrij maakt om te investeren in het welzijn van leerlingen en het aanpakken van de prestatiedruk in het onderwijs. JOB-voorzitter Jurgen van der Hel: ‘Dat is een kwestie van de lange adem, maar als we nu niet investeren, heeft Nederland straks een generatie die alleen goed is in leren voor toetsen en waarvan de grootste talenten niet boven komen drijven. Dat gaat ook de generatie na ons en de generatie vóór ons, die wij moeten verzorgen, voelen.’
Ongelijke kansen
De belangenbehartiger van middelbare scholieren is teleurgesteld dat het lerarentekort als het enige probleem in het middelbaar onderwijs lijkt te worden gezien. ‘Dat hangt juist heel erg samen met onderliggende problemen als kansenongelijkheid. Geld voor het bestrijden van het lerarentekort moet je dus heel gericht besteden. Het zijn namelijk vaak leerlingen die al op achterstand staan, die op school te maken krijgen met een gebrek aan leraren en daarmee een gebrek aan aandacht en kwaliteit.’, legt Pieter Lossie uit.
Prestatiedruk
Ook vraagt het LAKS aandacht voor de overspannen cultuur van rendementsdenken, profilering en competitie, die scholen, ouders en leerlingen in hun greep lijkt te houden. Lossie: ‘Je zou moeten investeren om een verandering in het systeem mogelijk te maken. We moeten ophouden met toetsen om het toetsen, elkaar gek maken in een race om een diploma op zogenaamd hoog niveau en daarin individuele aandacht, intrinsieke motivatie en echte kwaliteit uit het oog verliezen.’ Recent waarschuwde de SER al voor toenemende prestatiedruk onder jongeren binnen en buiten het onderwijs. Van der Hel: ‘Zolang iemand zijn talenten voor de maatschappij benut, is iemand van waarde. Dat zou meer gevoeld en geuit moeten worden’.
Echte participatie van onderop
Essentieel vinden LAKS en JOB dat de stem van scholier en student meetelt in hoe het onderwijs wordt vormgegeven. Van der Hel: ‘Uiteindelijk bestaat het hele onderwijs er voor de leerling en de student. Dan moet je dus met hen dus ook echt samen met hen aan de slag.’ LAKS en JOB twijfelen of het door het kabinet aangekondigde jongerenparlement die rol kan vervullen. ‘We hebben in Nederland een aantal prachtige, van onderaf georganiseerde jongerenorganisaties. Neem hun stem serieus in het vormgeven van beleid, in plaats van je tijd en energie te steken in het optuigen van nóg weer een overlegplatform.’