Gespreksleidraad voor leraren in het voortgezet onderwijs Specifieke adviezen in de praktijk Laten we een voorbeeldsituatie bekijken. Tijdens een moment dat leerlingen in groepjes aan het werk zijn hoor je een leerling vertellen over een klasgenoot die al weken ziek is. De leerling roept door de klas: ‘Hij is niet echt ziek, hij is zogenaamd depressief omdat hij geen zin heeft in school!’ Je merkt dat sommige leerlingen lachen en andere leerlingen er juist niet op reageren. Dit kan een moment zijn om het gesprek aan te gaan met de klas. In ieder geval is het nodig dat je laat weten dat deze opmerking niet oké is. Dit is een voorbeeldsituatie waarbij je je niet hebt kunnen voorbereiden op het specifieke onderwerp van depressiviteit. Het kan daarom zijn dat je er niet te diep op in wilt gaan, ook omdat je niet weet wat er precies speelt bij de leerling in kwestie. Om die reden kan het slim zijn om het breed te houden en ervoor te waken dat je niet alsnog zelf uitnodigt om deze leerling in de klas te bespreken zonder dat diegene erbij is of je toestemming hebt om de situatie te bespreken. Handelingsadviezen: • Begin door aan te geven dat het niet wenselijk is om de situatie van een medeleerling achter diens rug om te bespreken. • Merk op dat mentale gezondheid een gevoelig onderwerp kan zijn voor iedereen, maar dat het tegelijkertijd bij veel mensen speelt (bij iedereen weleens, tot op zekere hoogte) en dat het juist goed is om het erover te hebben. • Je kunt aangeven dat het je goed lijkt om het op een later moment te bespreken, zodat jij als leraar de tijd hebt om dit thema voor te bereiden. Of je kunt het gesprek open ingaan en aangeven dat je er wellicht ook nog niet zoveel over weet, maar wel graag het gesprek aangaat met je leerlingen. Je kunt bijvoorbeeld vragen naar wat leerlingen weten over depressiviteit en de open vraag stellen waarom het moeilijk kan zijn om het daarover te hebben. Afhankelijk van de veiligheid in de klas, de vertrouwelijkheid en de openheid binnen de groep kun je het over specifiekere onderwerpen hebben. Denk er dan weer aan dat jij de gespreksleider bent en eventuele grenzen dient aan te geven. • Als je zelf kennis hebt over mentale gezondheid en in dit geval specifiek depressiviteit, zou je die kennis met de leerlingen kunnen delen. Je kunt ook een werkvorm aanhalen waarbij je bij de leerlingen ophaalt wat zij weten over het onderwerp. Laat weten dat het veel verschillende vormen kan aannemen en dat er verschillende manieren en richtingen van zorg bij kunnen komen kijken. • Het kan goed zijn om een expert in te schakelen, voor de professionaliteit van jou als leraar, maar wellicht ook voor je team of klas. Kijk hiervoor bijvoorbeeld bij: • Voorlichting, workshops en expertsprekers | Stichting 113 Zelfmoordpreventie • Ten slotte is het belangrijk dat je dit signaal serieus neemt en informeert bij de mentor/leerjaarcoördinator of de absentie of de situatie van de leerling bekend is. • Bij ‘Praatpower’ kun je ervaringen lezen van andere leerlingen en leraren als het gaat om het bespreken van mentale gezondheid. Ook kun je je eigen ervaringen hier delen. • PRAATPOWER | voor Jeugd & Gezin • Als leraar of medewerker op een middelbare school kun je jezelf verdiepen in mentale gezondheid onder leerlingen en hoe je signalen goed kunt oppakken door de volgende online modules: • Check hoe jij een jongere kunt helpen met ‘De Checkers’| MIND Us Wat kun je doen als je merkt dat een leerling niet zo lekker in zijn/haar/hun vel zit? Wat zijn de signalen? Welke vragen kun je stellen? Wat kun jij doen om te helpen? En wat kun je beter niet doen? Deze online tool geeft tips. 18
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=